Cập nhật ngày: 1 Tháng 7, 2025 bởi Ngô Quốc Dũng
Hà Nội – Từ ngày 01/07/2025, huyện Đông Anh chính thức triển khai việc sáp nhập và tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã, giảm từ 24 xã và thị trấn xuống còn 5 xã mới. Đây là bước đi cụ thể trong quá trình cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, theo tinh thần Nghị quyết số 1656/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Đáng chú ý, cùng thời điểm này, Việt Nam chính thức bỏ cấp hành chính quận, huyện trên toàn quốc, thay vào đó tổ chức mô hình chính quyền địa phương hai cấp: cấp tỉnh và cấp xã. Do đó, Đông Anh không còn trong lộ trình “lên quận” như trước đây, mà được tái tổ chức thành 5 xã quy mô lớn trên toàn địa bàn.
Việc bỏ cấp quận, huyện là một phần trong chiến lược cải cách hành chính sâu rộng, nhằm tinh gọn bộ máy, giảm tầng nấc trung gian, từ đó tăng tính hiệu quả và minh bạch trong phục vụ người dân và doanh nghiệp. Trong bối cảnh đó, Đông Anh trở thành một trong những địa phương tiên phong trong việc triển khai mô hình tổ chức mới, mở đường cho các giải pháp quản trị hiện đại, đô thị hóa đồng bộ và phát triển bền vững.
Tái Lập Địa Giới Hành Chính Mới – Huyện Đông Anh Chỉ Còn 5 Xã
Sự thay đổi lớn nhất sau sáp nhập là cấu trúc địa bàn và tên gọi các xã. Theo phương án mới, toàn huyện Đông Anh hiện được chia thành 5 đơn vị hành chính cấp xã:
1. Xã Đông Anh
Ban lãnh đão:
- Bí thư Đảng Uỷ, chủ tịch HĐND: ông Nguyễn Anh Dũng
- Phó Bí thư: chủ tịch UBND: ông Nguyễn Văn Thiềng
- Chủ tịch ủy ban MTTQ: ông Đào Duy Tùng
Quy mô:
- Diện tích: 48,97 km² – lớn nhất toàn huyện.
- Dân số: Khoảng 116.423 người.
- Cấu thành từ: Xã Cổ Loa, Đông Hội, Mai Lâm, phần lớn các xã Uy Nỗ, Việt Hùng, Dục Tú, Xuân Canh, cùng một phần của các xã Vĩnh Ngọc, Tiên Dương, Liên Hà, Tàm Xá, Xuân Nộn và thị trấn Đông Anh cũ.
- Trụ sở UBND đặt tại: Trụ sở UBND huyện cũ (đường Cao Lỗ).
2. Xã Thư Lâm
Ban lãnh đão:
- Bí thư Đảng Uỷ, chủ tịch HĐND: bà Nguyễn Thị Thanh Tâm
- Phó Bí thư: chủ tịch UBND: ông Phạm Trọng La
- Chủ tịch ủy ban MTTQ: ông Phạm Văn Nam
Quy mô:
- Diện tích: 43,82 km².
- Dân số: Khoảng 95.606 người.
- Cấu thành từ: Toàn bộ các xã Thụy Lâm, Vân Hà; phần lớn Xuân Nộn, Liên Hà; một phần các xã Nguyên Khê, Uy Nỗ, Việt Hùng, Dục Tú và thị trấn Đông Anh.
- Trụ sở UBND: Tại xã Liên Hà cũ.
3. Xã Phúc Thịnh
Ban lãnh đão:
- Bí thư Đảng Uỷ, chủ tịch HĐND: ông Hoàng Hải Đăng
- Phó Bí thư: chủ tịch UBND: ông Nguyễn Văn Bằng
- Chủ tịch ủy ban MTTQ: ông Nguyễn Mạnh Hồng
Quy mô:
- Diện tích: 42,68 km².
- Dân số: Khoảng 90.926 người.
- Cấu thành từ: Nam Hồng, Bắc Hồng, Vân Nội, phần lớn Tiên Dương, Nguyên Khê, và một phần Xuân Nộn, Vĩnh Ngọc, thị trấn Đông Anh.
- Trụ sở UBND: Xã Nguyên Khê.
4. Xã Thiên Lộc
Ban lãnh đão:
- Bí thư Đảng Uỷ, chủ tịch HĐND: ông Phạm Xuân Toàn
- Phó Bí thư: chủ tịch UBND: ông Nguyễn Hữu Dũng
- Chủ tịch ủy ban MTTQ: ông Nguyễn Chiến Thắng
Quy mô:
- Diện tích: 27,26 km².
- Dân số: Khoảng 91.896 người.
- Cấu thành từ: Võng La, Kim Chung, Đại Mạch, Kim Nỗ, Hải Bối, cùng phần tiếp giáp xã Tiền Phong (huyện Mê Linh).
- Trụ sở UBND: Tại Kim Chung.
5. Xã Vĩnh Thanh
Ban lãnh đão:
- Bí thư Đảng Uỷ, chủ tịch HĐND: ông Nguyễn Anh Dũng
- Phó Bí thư: chủ tịch UBND: ông Nguyễn Quang Đặng
- Chủ tịch ủy ban MTTQ: ông Thịnh Vinh
Quy mô:
- Diện tích: 22,44 km² – nhỏ nhất.
- Dân số: Khoảng 42.149 người.
- Cấu thành từ: Phần còn lại của các xã Tàm Xá, Xuân Canh, Vĩnh Ngọc, Kim Chung, Kim Nỗ, Hải Bối.
- Trụ sở UBND: Tại Hải Bối.
Mô Hình Quản Lý Mới – Chính Quyền Hai Cấp, Tinh Gọn & Hiệu Quả
Từ ngày 1/7/2025, cùng với việc sáp nhập xã, Việt Nam chính thức bỏ cấp hành chính quận, huyện, chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp gồm cấp tỉnh và cấp xã. Mô hình này thay đổi căn bản cấu trúc quản lý nhà nước ở địa phương, hướng tới giảm tầng nấc trung gian, rút ngắn khoảng cách giữa chính quyền và người dân.
Tại Đông Anh, mô hình mới được vận hành thử nghiệm từ ngày 20/6/2025, trên toàn bộ 5 xã mới thành lập. Các cấp chính quyền xã nay trực tiếp đảm nhiệm phần lớn chức năng vốn trước đây do huyện quản lý, đặc biệt trong các lĩnh vực hành chính, quản lý đất đai, xây dựng, y tế, giáo dục cơ sở, văn hóa – xã hội…
Việc phân cấp và tổ chức lại giúp:
- Đơn giản hóa đầu mối tiếp dân, hạn chế tình trạng chuyển hồ sơ lòng vòng giữa nhiều cấp.
- Tăng tính minh bạch, giảm chồng chéo trong chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan;
- Thích ứng với tốc độ đô thị hóa nhanh, đáp ứng yêu cầu phục vụ dân cư với quy mô lớn và đa dạng hơn.
UBND cấp tỉnh (TP Hà Nội) đã chỉ đạo sát sao công tác rà soát, điều chuyển và bố trí lại đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, đảm bảo không gây xáo trộn lớn về mặt tổ chức hay ảnh hưởng tới quyền lợi người dân. Cán bộ có năng lực tiếp tục được sử dụng, bổ nhiệm lại theo nhu cầu nhiệm vụ mới.
Đáng chú ý, dù quy mô xã được mở rộng đáng kể, tính liên kết cộng đồng và bản sắc địa phương vẫn được giữ gìn, thông qua việc duy trì các cụm dân cư, tổ dân phố, thôn, xóm có tính kế thừa từ các đơn vị hành chính cũ.
Động Lực Phát Triển Trong Mô Hình Mới – Hạ Tầng, Đô Thị Và Dân Cư Cùng Bứt Phá
Việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã và chính thức bỏ cấp hình chính quận huyện từ ngày 01/07/2025 không chỉ là bước cải cách về tổ chức bộ máy mà còn tạo nền tảng pháp lý – hành chính mới cho các địa phương như Đông Anh phát triển theo hướng đô thị hiện đại.
Hạ Tầng Đồng Bộ – Kết Nối Khu Vực Và Vùng Thủ Đô
Đông Anh tiếp tục là điểm nhấn trong chiến lược hạ tầng vùng Thủ đô, với hàng loạt dự án lớn đang triển khai hoặc chuẩn bị khởi công:
- Tuyến Vành đai 3.5 và đường Trường Sa (nối cầu Nhật Tân – Nội Bài) đang được đẩy nhanh tiến độ.
- Cầu Tứ Liên được khởi công kết nối trực tiếp Đông Anh với trung tâm quận Tây Hồ, rút ngắn thời gian di chuyển vào nội đô.
- Tuyến đường sắt đô thị số 4 (Đông Anh – Tây Hồ – Hà Đông) đã hoàn thành giai đoạn khảo sát sơ bộ.
- Nhiều tuyến trục chính liên vùng, như QL3, đường Bắc Thăng Long – Nội Bài, đường gom Vành đai 4 đang được mở rộng và nâng cấp đồng bộ.
Đô Thị Hóa Gắn Với Công Nghệ Cao – Cụm Động Lực Tăng Trưởng Mới
Đông Anh đang nổi lên là cực tăng trưởng công nghệ – đô thị mới phía Bắc Hà Nội, với hàng loạt dự án quy mô lớn mang tính chiến lược, tạo bước đột phá trong thu hút đầu tư và phát triển đô thị đồng bộ:
- Thành phố thông minh (Smart City) do liên danh BRG – Sumitomo đầu tư, hướng tới trở thành khu đô thị thông minh kiểu mẫu đầu tiên tại Việt Nam.
- Vinhomes Cổ Loa (Vinhomes Global Gate) – một đại đô thị quy mô gần 300 ha do Vingroup phát triển, nằm trên địa bàn Cổ Loa – Xuân Canh. Dự án định vị trở thành trung tâm dịch vụ – thương mại – giáo dục và nhà ở cao cấp, với mô hình đô thị tích hợp, kết nối trực tiếp tuyến đường Trường Sa và cầu Tứ Liên trong tương lai.
- Cụm công nghiệp công nghệ cao, trung tâm logistics, và khu nghiên cứu – đào tạo đang được quy hoạch đồng bộ dọc trục Nhật Tân – Nội Bài, hình thành chuỗi giá trị đô thị – công nghiệp – dịch vụ hiện đại.
Ngoài ra, các khu đô thị quy mô lớn như Bắc Cổ Loa, Đông Hội, Kim Chung – Di Trạch (mở rộng) đang thu hút mạnh các nhà đầu tư thứ cấp và doanh nghiệp bất động sản, nhờ vào hệ thống hạ tầng mới và chính sách mở cửa của chính quyền địa phương.
Không chỉ phát triển về mặt kỹ thuật và dân cư, khu vực Cổ Loa – Đông Hội – Xuân Canh còn đang được đề xuất trở thành trung tâm văn hóa – du lịch di sản cấp vùng, gắn kết giữa không gian đô thị hiện đại và giá trị lịch sử – văn hóa nghìn năm.
Bùng Nổ Dân Cư – Dịch Vụ Đô Thị Hóa Nhanh
Tính đến cuối năm 2024, dân số toàn huyện Đông Anh đã đạt khoảng 440.000 người, trong đó tỷ lệ đô thị hoá vượt ngưỡng 62%, đưa địa phương này trở thành một trong những vùng tăng trưởng dân số nhanh nhất Hà Nội. Đáng chú ý, làn sóng dịch chuyển dân cư từ nội đô ra vùng ven đang diễn ra mạnh mẽ, kéo theo sự gia tăng nhanh chóng về nhu cầu hạ tầng và dịch vụ đô thị.
Nhu cầu thực tế về nhà ở, giáo dục, y tế, dịch vụ hành chính và thương mại đang tạo áp lực, nhưng cũng đồng thời mở ra dư địa lớn cho sự phát triển của Đông Anh. Trên thực tế, khu vực đã ghi nhận sự bùng nổ của thị trường bất động sản, sự hiện diện ngày càng rõ nét của trường học quốc tế, bệnh viện tư nhân, trung tâm thương mại và khu dịch vụ hiện đại.
Đặc biệt, trong bối cảnh chuyển đổi sang mô hình quản lý hành chính hai cấp (tỉnh – xã), các xã mới quy mô lớn có điều kiện chủ động hơn trong quy hoạch vi mô, phê duyệt đầu tư xây dựng, cấp phép công trình dân dụng – thương mại và tăng quyền tự quyết trong mời gọi đầu tư tư nhân. Việc loại bỏ cấp trung gian không chỉ giúp đẩy nhanh tiến độ thủ tục mà còn tạo sự linh hoạt trong tổ chức không gian đô thị hiện đại.
Từ hạ tầng, dân cư đến tiềm năng kinh tế, Đông Anh đang từng bước hội tụ đầy đủ các điều kiện trở thành một trung tâm đô thị lõi phía Bắc Thủ đô, với quy mô, chức năng và định hướng phát triển tương đương cấp quận – dù không còn “lên quận” theo khái niệm hành chính cũ. Trong bối cảnh cấu trúc chính quyền mới của cả nước, Đông Anh được kỳ vọng sẽ là hình mẫu đô thị mới: gọn nhẹ về tổ chức, mạnh mẽ về chức năng, hiện đại về quản trị và bền vững về phát triển.
Ngô Quốc Dũng
trang liên hệ & nhận ưu đãi